Rozdzielność majątkowa to małżeński ustrój majątkowy polegający na wyłączeniu wspólności majątkowej. Oznacza to, że każde z małżonków zachowuje cały majątek nabyty zarówno przed, jak i po wprowadzeniu rozdzielności majątkowej. Także zarządzanie i rozporządzanie swoim odrębnym majątkiem pozostawione zostaje każdemu z małżonków z osobna. Ustrój ten cechuje pełna niezależność majątkowa małżonków.

Istnieją dwa podstawowe tryby wprowadzenia rozdzielności majątkowej małżonków: umowny i przymusowy.

W pierwszym z nich rozdzielność majątkowa między małżonkami wprowadzana jest mocą zawartej między nimi umowy. Umowa taka pod rygorem nieważności powinna zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Możliwe jest zawarcie takiej umowy także przed zawarciem małżeństwa.

Łagodniejszą odmianą umownej rozdzielności majątkowej jest tzw. rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków. Jest to nowa instytucja polskiego prawa rodzinnego. Kluczową rolę odgrywa tu pojęcie dorobku rozumianego jako wzrost wartości majątku danego małżonka w czasie trwania małżeństwa. Małżonkowie decydujący się na taki ustrój majątkowy zachowują w pełni odrębne majątki, jednak w razie ustania małżeństwa, małżonek, którego dorobek jest mniejszy, może żądać od drugiego wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa.

Przymusowe wprowadzenie rozdzielności majątkowej dochodzi do skutku na podstawie orzeczenia sądu z dniem wskazanym w tym orzeczeniu. Dochodzenie zniesienia wspólności majątkowej jest możliwe tylko z ważnych powodów na wniosek jednego z małżonków.

Rozdzielność majątkowa małżonków powstaje z mocy prawa także z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o separacji. Ustaje zaś z chwilą zniesienia separacji.

Poza powyższymi przypadkami również ubezwłasnowolnienie jednego z małżonków powoduje ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej z mocy prawa.

Wprowadzona przymusowo rozdzielność majątkowa powoduje ustanie wspólności majątkowej zarówno ustawowej, jak i umownej.